Lợi nhuận ròng là một chỉ số cho thấy tình hình kinh doanh thực tế của doanh nghiệp và số lợi nhuận mà các chủ sở hữu và cổ đông có thể thu được. Vậy, lợi nhuận ròng là gì và làm thế nào để tính toán nó?
Lợi nhuận ròng là gì?
Lợi nhuận ròng không phải là một khái niệm mới đối với doanh nghiệp. Cùng với lợi nhuận gộp, lợi nhuận ròng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá hiệu quả kinh doanh của một công ty.
Trong tiếng Anh, lợi nhuận ròng được gọi là “Net profit.” Nó còn được biết đến với các thuật ngữ như lợi nhuận sau thuế, lãi ròng, hoặc thu nhập ròng. Đây là phần lợi nhuận mà doanh nghiệp thu được sau khi trừ đi tất cả các chi phí liên quan đến sản phẩm, bao gồm cả thuế thu nhập doanh nghiệp.
Lợi nhuận ròng thường được phản ánh trong báo cáo thu nhập và bảng cân đối kế toán. Nó thể hiện tổng số thu nhập và chi phí được phân bổ trong một khoảng thời gian cụ thể, và kết quả cuối cùng được thể hiện ở dòng tổng cộng cuối cùng của báo cáo.
Có một khái niệm liên quan đến lợi nhuận ròng, đó là tỉ suất lợi nhuận ròng, hay còn được gọi là biên lợi nhuận ròng. Đây là tỷ lệ phần trăm của lợi nhuận ròng so với doanh thu, giúp đánh giá khả năng sinh lời từ các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Dựa trên công thức, lợi nhuận ròng phụ thuộc vào các yếu tố sau:
- Doanh thu của doanh nghiệp: Bao gồm doanh thu từ các nguồn như doanh thu tài chính, doanh thu từ bán hàng hoặc cung ứng dịch vụ, và các nguồn thu nhập khác.
- Thuế thu nhập doanh nghiệp: Mức thuế này được quy định theo luật pháp quốc gia. Tuy nhiên, các chi phí có thể bị loại trừ khi xác định thu nhập chịu thuế, nếu không có đầy đủ chứng từ chứng minh. Do đó, khoản thuế doanh nghiệp phải đóng có thể tăng lên.
- Chi phí hoạt động của doanh nghiệp: Đây cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến lợi nhuận ròng. Nếu không quản lý chi phí một cách hiệu quả, có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt và không ổn định trong hoạt động kinh doanh của công ty.
Cách tính lợi nhuận ròng
Tính chất cơ bản của lợi nhuận ròng là phần chênh lệch giữa doanh thu và chi phí. Áp dụng công thức sau để tính toán lợi nhuận ròng:
Lợi nhuận ròng = Tổng doanh thu – Tổng chi phí
Trong công thức này, tổng doanh thu bao gồm thu nhập từ việc bán sản phẩm, cung cấp dịch vụ, doanh thu tài chính và các nguồn thu khác nếu có. Tổng chi phí gồm chi phí liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh, thuế thu nhập doanh nghiệp, chi phí tài chính và các loại chi phí khác.
Lưu ý quan trọng là lợi nhuận ròng không phải là chỉ số để tính toán tổng số tiền mà doanh nghiệp kiếm được. Bởi vì ngoài các chi phí tiền mặt, còn có các chi phí khác trong báo cáo thu nhập như khấu hao và khấu trừ dần.
Vì vậy, việc kiểm tra báo cáo lưu chuyển tiền tệ là cần thiết để hiểu rõ hơn về tổng số tiền mặt mà doanh nghiệp đã thu được.
Ý nghĩa và vai trò của lợi nhuận ròng
Lợi nhuận ròng đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá tình hình tài chính tổng thể của một doanh nghiệp.
Nếu xem xét về mặt doanh thu, chủ doanh nghiệp có thể sử dụng tỉ suất lợi nhuận ròng để phát triển kế hoạch doanh thu hiệu quả hơn, bằng cách theo dõi chặt chẽ lợi nhuận ròng.
Trên thị trường đầu tư, lợi nhuận ròng đóng vai trò quan trọng trong quyết định của nhà đầu tư khi họ cân nhắc trở thành cổ đông. Sự tăng trưởng ổn định trong lãi ròng có thể giúp doanh nghiệp tạo niềm tin vững chắc về khả năng thu hút đầu tư từ các nguồn vốn lớn.
Đối với các đơn vị cho vay, lợi nhuận ròng là một yếu tố quan trọng mà ngân hàng và các tổ chức cho vay quan tâm đến để đánh giá khả năng trả nợ của doanh nghiệp. Với mức lợi nhuận ròng cao, công ty thường có cơ hội vay vốn dễ dàng hơn vì được xem xét là có khả năng trả nợ tốt.
Trong trường hợp của lỗ, lợi nhuận ròng giúp đánh giá mức độ lỗ ròng hiện tại và dự đoán thời gian cần để khắc phục tình trạng lỗ này.
Hơn nữa, lợi nhuận ròng cũng đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của doanh nghiệp, bao gồm:
- Giúp doanh nghiệp đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh
- Khi chỉ số lợi nhuận ròng cao, doanh nghiệp được xem là có hiệu suất kinh doanh tốt. Việc nhìn nhận lợi nhuận ròng giúp đánh giá tỷ lệ lợi nhuận so với doanh thu, từ đó định rõ tình trạng lãi lỗ của công ty.
- Khi lợi nhuận ròng âm, doanh nghiệp đang gặp thua lỗ, và ngược lại, lợi nhuận ròng dương thể hiện sự lãi. Điều này cung cấp cơ sở để điều chỉnh hoạt động kinh doanh, tối ưu hóa chi phí và tránh lãng phí nguồn thu nhập.
- Tỷ lệ lợi nhuận ròng thay đổi tùy theo ngành. Do đó, việc điều chỉnh giá cả sản phẩm là cần thiết để đảm bảo sự cân đối về lợi ích kinh tế chung. Đồng thời, việc giảm thiểu chi phí hoạt động dưới 30% của tổng doanh thu cũng là một cách để tăng cường lợi nhuận cho doanh nghiệp.
Một số giải pháp giúp doanh nghiệp gia tăng lợi nhuận ròng
Lợi nhuận ròng phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Để tăng lợi nhuận ròng, doanh nghiệp có thể xem xét những cách sau đây:
Xem xét lại giá thành sản phẩm
Đối với các doanh nghiệp, việc đặt giá sản phẩm luôn là thách thức lớn. Làm thế nào để họ định giá sản phẩm sao cho cạnh tranh nhưng vẫn đảm bảo được tỉ suất lợi nhuận ròng là một vấn đề cần giải quyết một cách thông minh. Các nhà quản trị cần đặc biệt chú trọng và tính toán cẩn thận trong việc giải quyết bài toán này.
Mức giá thích hợp có thể khác nhau tùy thuộc vào từng lĩnh vực và ngành nghề. Tuy nhiên, một chiến lược giá thông minh sẽ cân nhắc kỹ về giá cả thị trường và nguồn cung hiện có.
Sự thay đổi về giá có thể góp phần tăng trưởng cho lợi nhuận ròng của doanh nghiệp. Tuy nhiên, những người quản lý cũng cần quan tâm đến việc thu hút và duy trì khách hàng để đảm bảo tăng trưởng lâu dài.
Kiểm soát hàng còn tồn kho
Bằng cách kiểm tra các mặt hàng tồn kho, bạn có thể xác định được sản phẩm nào mang lại tỷ suất lợi nhuận tốt hơn so với những sản phẩm khác. Điều này giúp cải thiện việc phân phối và lên kế hoạch điều chỉnh một cách hợp lý, nhằm tối ưu hóa lợi nhuận ròng cho doanh nghiệp.
Hủy bỏ sản phẩm/ dịch vụ không còn đem lại lợi nhuận
Để loại bỏ những sản phẩm không mang lại lợi nhuận, doanh nghiệp cần thực hiện các phân tích và đánh giá thích hợp. Các sản phẩm và dịch vụ này thường tạo ra chi phí nhưng không đem lại hiệu quả kinh doanh, dẫn đến lỗ cho doanh nghiệp. Vì vậy, việc tối ưu hóa chi phí sẽ giúp cải thiện lợi nhuận ròng khi loại bỏ các sản phẩm không sinh lời này.
Giảm tổng chi phí trực tiếp
Để kiểm soát lợi nhuận ròng trong hoạt động kinh doanh, việc đánh giá và rà soát định kỳ các chi phí là rất quan trọng. Để giảm bớt chi phí, doanh nghiệp có thể thực hiện các chiến lược giảm giá vốn. Chẳng hạn, họ có thể đàm phán với nhà cung cấp hoặc hủy bỏ các giao dịch mua không cần thiết để giảm chi phí vốn.
Bài viết này giải thích khái niệm về lợi nhuận ròng và cung cấp một số thông tin cơ bản liên quan đến nó. Những kiến thức này sẽ giúp doanh nghiệp quản lý tài chính hiệu quả hơn, từ đó tạo ra kết quả kinh doanh tích cực hơn. Hy vọng rằng thông tin trong bài viết đã hữu ích cho bạn trong việc phát triển kinh doanh của mình.
Tìm hiểu thêm:
- Lợi nhuận gộp là gì? Công thức để tính lợi nhuận gộp
- Thuế là gì? Đặc điểm, vai trò của thuế? Phân loại thuế
- Lạm phát là gì? Những nguyên nhân gây ra tình trạng lạm phát