Đông y là gì? Các phương pháp chữa bệnh của đông y là gì?

Đông y là một phương pháp chữa bệnh truyền thống có xuất xứ từ các nền văn hóa Đông Á, được sử dụng rộng rãi và ưa chuộng trong việc duy trì và cải thiện sức khỏe. Cơ sở lý luận của Đông y chủ yếu dựa trên các nguyên lý như cân bằng giữa yin và yang, sự tuân thủ của năm yếu tố (kim, mộc, thuỷ, hỏa, thổ), và khái niệm về năng lượng (hoặc “khí” – Qi) trong cơ thể.

Các phương pháp chữa bệnh của Đông y thường bao gồm sử dụng thuốc thảo dược tự nhiên, điều chỉnh chế độ ăn uống và lối sống, sử dụng các phương pháp như acupuncture (châm cứu), điều trị bằng ánh sáng, massage (xoa bóp), và các hình thức khác như qigong (kỹ thuật luyện khí).

Trong phạm vi bài viết sau đây, Lumiereriversidevn.com sẽ giới thiệu chi tiết về định nghĩa của Đông y, cũng như các nội dung liên quan đến phương pháp chữa bệnh này.

Đông y là gì?

Hiện nay, việc sử dụng Đông y để chữa bệnh đã thu hút sự quan tâm của nhiều người. Tuy nhiên, không phải ai cũng thực sự hiểu rõ về bản chất của Đông y.

Đông y, còn được gọi là y học cổ truyền, là một lĩnh vực nghiên cứu chuyên sâu về thuyết âm dương ngũ hành. Nó dựa trên cơ sở lý luận của các học thuyết về âm dương để xây dựng các phương pháp chữa bệnh đa dạng.

Nói một cách đơn giản, Đông y sử dụng thuyết âm dương, ngũ hành để giải thích cảnh quan tự nhiên và các hiện tượng xảy ra trong cơ thể con người, bao gồm cả những trạng thái bình thường và bệnh lý.

Ngày nay, thuật ngữ Đông y thường được sử dụng kết hợp với thuật ngữ y học cổ truyền để chỉ ra nguồn gốc của nền y học có ảnh hưởng từ Trung Quốc và Việt Nam xưa, và đôi khi được dùng để phân biệt với y học Tây phương.

Lịch sử phát triển của đông y là gì?

Khi tìm hiểu về đông y, người ta thường ngạc nhiên trước lịch sử lâu dài và sự phát triển to lớn của nó.

Các tài liệu nghiên cứu về đông y thường đề cập đến lịch sử phát triển kéo dài hàng ngàn năm của phương pháp này. Từ thời kỳ lịch sử sớm, khi y học vẫn đang trong giai đoạn phát triển sơ khai, con người đã sử dụng hiểu biết về các hiện tượng tự nhiên, lý thuyết về âm dương và ngũ hành, cùng với các bài thuốc và phương pháp y học dân gian để chẩn đoán và điều trị.

Trong lịch sử Trung Quốc, thần Nông được coi là người sáng lập nên y học dân tộc. Ông không chỉ giỏi trong việc nông nghiệp mà còn tập trung nghiên cứu về các loại thảo dược và phương pháp chữa bệnh.

Ở Trung Quốc, đông y phát triển mạnh mẽ và trở thành phương pháp chính để chữa bệnh. Các vị hoàng đế thậm chí còn khuyến khích việc ghi chép và biên soạn sách về đông y, lưu truyền kiến thức này qua nhiều thế hệ.

Tại Việt Nam, đông y cũng có lịch sử dài lâu, phát triển song song với việc xây dựng và bảo vệ quốc gia qua hàng nghìn năm. Từ thời kỳ của các vua Hùng và qua nhiều triều đại, nền y học cổ truyền dân tộc ngày càng phát triển, kết hợp độc đáo giữa lý thuyết y học và tri thức về các loại thảo dược dân gian với nguồn dược liệu phong phú.

Khi nói về đông y, không thể không nhắc đến Hải Thượng Lãn Ông, một danh y với nhiều đóng góp to lớn cho y học cổ truyền của dân tộc.

Cơ sở lý luận của đông y là gì?

Để hiểu rõ hơn đông y là gì, điều quan trọng cần phải nắm được cơ sở lý luận của đông y là gì.

Thuyết âm dương ngũ hành

Theo quan niệm của phương Đông, trời đất được chia thành 2 phần riêng biệt là âm dương.

Dương: Bao gồm trời, mặt trời,ban ngày, sáng, đàn ông,…
Âm: Đất, ban đêm, tối, phụ nữ…

Ngoài ra, vật chất còn thuộc về ngũ hành:

Kim: Kim loại, chất rắn.
Mộc: Gỗ, cây xanh.
Thủy: Nước.
Hoả: Lửa
Thổ: Đất.

Cơ thể con người hoạt động dựa trên lý thuyết âm dương và ngũ hành. Khi sự cân bằng giữa âm dương và ngũ hành được duy trì, cơ thể duy trì sức khỏe tốt. Ngược lại, khi có bất kỳ nguyên nhân nào gây ra sự mất cân bằng giữa âm dương và ngũ hành, điều này có thể dẫn đến các vấn đề về sức khỏe và bệnh lý.

Thuyết lục phủ ngũ tạng

Khi khám phá về đông y, bạn sẽ nhận thấy rằng ngoài thuyết âm dương ngũ hành, triết lý phương Đông còn áp dụng thuyết lục phủ ngũ tạng để giải thích nguyên nhân của bệnh tật.

Ngũ tạng: Bao gồm tâm,can, tỳ, phế, thận.
Lục phủ: Gồm vị, đởm, tam tiêu, đại trường, tiểu trường, bàng quang.

Các phủ và tạng không tương ứng với các cơ quan trong cơ thể và chúng đi cặp với nhau.

Học thuyết kinh lạc

Những người hiểu biết về đông y thường xem học thuyết kinh lạc là phần trừu tượng nhất.

Theo học thuyết kinh lạc, cơ thể con người bao gồm 12 đường kinh chính và 2 mạch nhâm, đốc. Trên những đường kinh này, có khoảng 209 điểm huyệt khác nhau.

Bên cạnh đó, đông y còn áp dụng nhiều lý luận khác để làm cơ sở cho việc chữa bệnh.

Các phương pháp chữa bệnh của đông y là gì?

Phương pháp dùng thuốc

Trong đông y, các loại thuốc thường được tạo ra từ các nguồn gốc động vật và thực vật có sẵn tự nhiên. Những thành phần này trải qua các quy trình sơ chế, chế biến và được kết hợp với nhau để tạo thành các bài thuốc chữa bệnh.

Thuốc đông y gồm 2 loại:

Thuốc bắc: Là thuốc có nguồn gốc từ Trung Quốc.
Thuốc nam: Là những cây thuốc, vị thuốc có nguồn gốc từ Việt Nam.

Phương pháp không dùng thuốc

Châm cứu: Sử dụng kim châm để châm vào các huyệt với 2 tác dụng chính là bổ, tả.
Xoa bóp: Đây là phương pháp vật lý tác động trực tiếp lên các cơ, giúp làm mềm cơ, thư giãn, tránh teo cơ, cứng khớp.
Bấm huyệt: Cũng giống như phương pháp châm cứu, thầy thuốc tác động vào các huyệt để chữa bệnh.
Ngoài ra, đông y còn rất nhiều phương pháp khác.

Trên đây là một số thông tin liên quan đến đông y: Lịch sử phát triển của đông y, cơ sở lý luận và các phương pháp chữa bệnh. Hy vọng thông qua chủ đề này, bạn đã có được những thông tin hữu ích để nghiên cứu và tìm hiểu. Nếu bạn có thắc mắc về đông y, đừng ngần ngại để lại câu hỏi bên dưới để chúng tôi cùng Lumiereriversidevn.com khám phá thêm nhé.

Tìm hiểu thêm: