OTC là gì? Cổ phiếu OTC là thế nào? Làm thế nào để phân loại cổ phiếu OTC?

Có thị trường OTC là gì? Cổ phiếu OTC là thế nào? Làm thế nào để phân loại cổ phiếu OTC? Thị trường OTC Việt Nam đang phát triển như thế nào? Tất cả những câu hỏi xoay quanh việc đầu tư chứng khoán sẽ được giải đáp trong bài viết sắp tới của Lumiereriversidevn.com. Hãy theo dõi để không bỏ lỡ thông tin quan trọng nhé!

OTC là gì?

OTC (viết tắt của Over the counter) là thuật ngữ trong lĩnh vực chứng khoán, chỉ đến một thị trường phi tập trung. Thị trường OTC không hoạt động dựa trên một sàn giao dịch cụ thể như các thị trường tập trung, mà thay vào đó, giao dịch có thể diễn ra ở bất kỳ đâu, chỉ cần có người mua và người bán muốn thực hiện giao dịch mà không phụ thuộc vào một nơi giao dịch cố định.

Các công ty chứng khoán duy trì thị trường OTC, giao dịch và thông tin được truy cập thông qua điện thoại và internet, kết hợp với các thiết bị điện tử. Thanh khoản trên thị trường này thường thấp hơn so với các sàn giao dịch tập trung, mang theo nhiều yếu tố rủi ro, nhưng cũng có khả năng mang lại lợi nhuận lớn hơn.

Cổ phiếu OTC là gì? Phân loại cổ phiếu OTC?

Cổ phiếu OTC là cổ phiếu chưa được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán tập trung. Mặc dù mệnh giá ghi trên giấy tờ thường là 10.000đ/1 cổ phiếu, nhưng trên thực tế, giá trị này có thể chênh lệch nhiều lần so với mệnh giá. Thị trường OTC là nơi diễn ra hoạt động mua bán các cổ phiếu OTC. Các loại cổ phiếu OTC có thể được phân loại như sau:

Cổ phiếu ưu đãi

Cổ phiếu ưu đãi thường được cung cấp cho nhân viên trong tổ chức trước khi chúng được niêm yết trên sàn giao dịch. Thông thường, giá của cổ phiếu ưu đãi có thể thấp hơn giá trị thực khoảng 40%.

Cổ phiếu ưu đãi thường bị hạn chế về việc chuyển nhượng. Người lao động mua cổ phiếu này sẽ có tên của họ ghi trên chứng từ chứng nhận quyền sở hữu. Thường sau khoảng 3 năm, họ có thể chuyển nhượng hoặc bán lại cho người khác hoặc chính công ty mua lại. Trong trường hợp chuyển nhượng, họ cần lập giấy tờ chuyển nhượng.

Thường thì, cổ phiếu ưu đãi thường được coi là đầu tư dài hạn, do có tiềm năng lợi nhuận cao khi giữ trong thời gian dài.

Cổ phiếu ủy thác

Đối với các công ty lần đầu phát hành chứng khoán, nếu họ không am hiểu về quá trình này, thường sẽ thuê một công ty chứng khoán đại diện để thực hiện việc phát hành chứng khoán. Điều này giúp họ tránh phải tự mình thực hiện quá trình đấu giá, từ đó giảm thiểu những rủi ro không cần thiết.

Thường thì, có rất nhiều nhà đầu tư ủy thác cho bên thứ ba trong quá trình đấu giá, để tránh việc đấu giá quá cao hoặc quá thấp. Khi quá trình đấu giá kết thúc, số lượng chứng khoán này sẽ được phân chia lại theo tỷ lệ đã được quy định trước đó, với chi phí ủy thác dao động từ 1-2%.

Cổ phiếu trực tiếp

Cổ phiếu trực tiếp, hay còn gọi là cổ phiếu tự do, là loại cổ phiếu được nhà đầu tư tự mình phát hành và đấu giá. Ưu điểm của loại cổ phiếu này là thường có giá cao hơn so với cổ phiếu ủy thác, dễ dàng giao dịch, có tính thanh khoản cao và hạn chế các chi phí phát sinh từ quá trình ủy thác.

Đặc trưng cơ bản của thị trường OTC là gì?

Nhà đầu tư và tổ chức nhà đầu tư trên thị trường OTC thường không hoạt động độc lập mà thường tập hợp thành các hội, nhóm hoặc diễn đàn để trao đổi thông tin và kinh nghiệm.

Hàng hoá chính trên thị trường OTC là cổ phiếu OTC, đây là các loại cổ phiếu của các công ty cổ phần, chuẩn bị niêm yết trên thị trường giao dịch tập trung hoặc có những ưu thế thương mại riêng.

Hoạt động mua bán cổ phiếu trên thị trường OTC thường tuân theo nguyên tắc “thuận mua, vừa bán”, không chịu ảnh hưởng từ bên ngoài (như giới hạn về giá cả, số lượng cổ phiếu giao dịch, …). Nói cách khác, cơ chế mua bán trên thị trường OTC tuân theo cơ chế thị trường tự do.

Phương thức giao dịch:

Bên mua và bên bán gặp nhau trực tiếp để thương lượng và quyết định việc mua bán chứng khoán. Ở Việt Nam, đây là phương thức giao dịch phổ biến nhất.

Trong khi đó, bên mua và bên bán cũng có thể thực hiện giao dịch thông qua các nhà môi giới chứng khoán, tức là thông qua bên thứ ba. Mặc dù hiện tại không phổ biến trên thị trường, nhưng theo xu hướng phát triển, phương thức này có thể trở nên ưu thế hơn trong tương lai.

Để thực hiện giao dịch chứng khoán trên thị trường OTC, nhà đầu tư thường tìm kiếm thông tin từ các nguồn sau:

Thông tin từ báo cáo tài chính của các công ty thường không được kiểm toán khi chưa niêm yết. Điều này gây khó khăn trong việc thu thập dữ liệu do các công ty thường không có mối liên kết chặt chẽ. Mặt khác, thông tin từ báo cáo tài chính không kiểm toán không đảm bảo tính chính xác.

Thu thập thông tin qua các cơ quan chức năng có thể khó vì các doanh nghiệp không tuân thủ quy định báo cáo một cách chi tiết. Hơn nữa, các cơ quan này cũng không có nghĩa vụ công bố thông tin doanh nghiệp. Do đó, việc tìm kiếm thông tin thông qua cơ quan chức năng không phải lúc nào cũng hiệu quả.

Thu thập thông tin qua các phương tiện thông tin đại chúng thường dễ dàng nhưng độ tin cậy và chính xác không cao.

Thông tin từ các nguồn như hội, nhóm, diễn đàn kinh doanh hoặc thông tin không chính thống từ bên trong doanh nghiệp có thể không được xây dựng trên cơ sở đáng tin cậy, vì vậy nhà đầu tư cần phải chọn lọc và đánh giá thông tin này cẩn thận.

Rủi ro trên thị trường OTC là gì?

Thị trường OTC (Over-The-Counter) là một thị trường đem lại lợi nhuận hấp dẫn, thu hút nhiều nhà đầu tư. Tuy nhiên, cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro như:

Có thể xảy ra tranh chấp hoặc thiệt hại liên quan đến quyền mua cổ phiếu mới trong quá trình tăng vốn, đây thường là rủi ro phổ biến nhất trên thị trường OTC. Quyền mua cổ phiếu mới trong kịch bản tăng vốn thường là điều người mua mong đợi vì nó mang lại lợi ích lớn. Tuy nhiên, thường thì trước khi phát hành cổ phiếu mới trong kịch bản tăng vốn, công ty sẽ chốt danh sách cổ đông; những người sở hữu cổ phần sẽ được ưu tiên mua cổ phiếu mới này.

Đối với những người mua cổ phiếu trong giai đoạn chuyển giao hoặc sau khi công ty đã chốt danh sách cổ đông, ngay cả khi họ đã trả tiền cho người bán và nắm giữ cổ phiếu, nếu chưa hoàn tất thủ tục chuyển nhượng, quyền mua vẫn thuộc về người bán. Do đó, nhà đầu tư cần chú ý rằng trong mọi giao dịch, việc thể hiện quyền mua cổ phiếu mới trong trường hợp tăng vốn luôn cần được xác định rõ ràng trong hợp đồng chuyển nhượng.

Tranh chấp và thiệt hại liên quan đến cổ tức thường xảy ra khi cổ tức được phân phối cho cổ đông dựa trên số cổ phần mà họ sở hữu. Rủi ro này phản ánh qua việc người mua không có thông tin đầy đủ và việc nhận cổ tức không được rõ ràng ghi trong hợp đồng chuyển nhượng. Điều này có thể dẫn đến trường hợp người mua không nhận được cổ tức mặc dù đang nắm giữ cổ phần.

Một rủi ro khác trong giao dịch cổ phiếu chưa được chuyển nhượng là khi có những cổ phiếu theo quy định của công ty chỉ được chuyển nhượng sau một khoảng thời gian cụ thể. Nhiều nhà đầu tư không chú ý đến điều này và mua cổ phiếu trước khi hết thời hạn chuyển nhượng. Trong thời gian này, họ không được hưởng các quyền lợi như nhận cổ tức, tham gia mua thêm cổ phần trong kịch bản tăng vốn… Những quyền lợi này vẫn thuộc về người bán.

Rủi ro trong việc giao dịch quyền mua chuyển nhượng thường xuyên diễn ra trong các đợt phát hành thêm cổ phiếu tăng vốn, khi cổ đông và nhân viên công ty có quyền mua cổ phiếu. Nhiều người bán quyền mua vì không có đủ tiền hoặc vì lý do khác.

Giá bán quyền mua thường thấp hơn so với giá thị trường, làm cho nhiều nhà đầu tư thấy giá cả hấp dẫn và quyết định mua. Tuy nhiên, thời gian từ khi nộp tiền mua đến khi nhận được cổ phiếu có thể kéo dài, và trong thời gian này, cổ phiếu vẫn nằm tên người bán. Nếu giá cổ phiếu tăng lên hoặc nếu người bán không giữ lời hứa, người mua có thể gặp phải thiệt hại và tranh chấp với người bán.

Để tránh rủi ro này, nhà đầu tư cần chuẩn bị kiến thức cần thiết, tiến hành đánh giá và phân tích cổ phiếu trước khi mua. Họ cần tỉnh táo đối với thông tin được cung cấp để có những quyết định chính xác và đúng đắn.

Trên đó là những kiến thức xoay quanh thị trường OTC là gì. Hy vọng những thông tin này sẽ hỗ trợ bạn trong quá trình nghiên cứu. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết Lumiereriversidevn.com của chúng tôi về thị trường OTC, chúc bạn trở thành một nhà đầu tư thông thái!

Tìm hiểu thêm: