ROE là gì? Ý nghĩa của chỉ số ROE là gì?

ROE là gì? Mối liên hệ giữa ROA và ROE là gì? Công thức tính ROE như nào? Quan hệ giữa ROE và các chỉ số tài chính khác ra sao? Nếu các bạn cũng đang thắc mắc về vấn đề này, hãy đi tìm lời giải đáp qua bài viết sau đây của Lumiereriversidevn.com nhé.

ROE là gì?

ROE, hay Return On Equity, đại diện cho lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu của một doanh nghiệp, biểu thị khả năng sử dụng vốn chủ sở hữu để sinh lời.

Để minh họa, giả sử bạn đầu tư 100.000.000đ để kinh doanh và sau một năm, bạn thu về lợi nhuận là 300.000.000đ. ROE của bạn được tính bằng cách chia số tiền lời cho số vốn đã đầu tư: ROE = 300.000.000đ / 100.000.000đ = 3 hoặc 300%.

ROE này biểu thị rằng mỗi đơn vị vốn chủ sở hữu mà bạn đã đầu tư đã tạo ra 3 đơn vị lợi nhuận trong năm qua, hoặc nói cách khác, lợi nhuận của bạn tương đương với 300% so với vốn ban đầu.

Công thức tính chỉ số ROE

Ngoài việc hiểu khái niệm ROE là gì, nhiều người quan tâm đến cách tính chỉ số này. Vậy, công thức tính ROE được thể hiện như sau:

ROE = (Lợi nhuận sau thuế / Vốn chủ sở hữu) * 100%

Trong đó:

Lợi nhuận sau thuế: là thu nhập ròng dành cho cổ phiếu thường.
Vốn chủ sở hữu: tổng số vốn của chủ sở hữu

Ví dụ:

Doanh nghiệp A dựa vào bảng cân đối kế toán cuối kỳ này:

Lợi nhuận ròng sau thuế kỳ này là: 20.000.000đ.

Vốn chủ sở hữu đầu kỳ là: 100.000.000đ

Như vậy, ROE = 20.000.000/100.000.000 = 0,2 hay 20%

Điều này có nghĩa là từ 1 đồng vốn kinh doanh bỏ ra sẽ sinh ra được 0.2 đồng lợi nhuận.

Ý nghĩa của chỉ số ROE là gì?

Sau khi tìm hiểu về ROE, chúng ta nhận thấy rằng chỉ số này phản ánh mức độ hiệu quả của việc sử dụng vốn trong doanh nghiệp, hay nói cách khác, mức độ lợi nhuận mà mỗi đơn vị vốn đầu tư có thể sinh ra.

Về lý thuyết, một ROE cao cho thấy doanh nghiệp sử dụng vốn một cách hiệu quả hơn. Nhà đầu tư thường sử dụng chỉ số ROE để so sánh với các công ty cùng ngành trên thị trường, từ đó đưa ra quyết định đầu tư. Thông thường, cổ phiếu có ROE cao thường thu hút sự ưa chuộng từ nhà đầu tư và thị trường, và do đó, giá cổ phiếu này thường cao hơn so với các công ty có ROE thấp hơn.

Trong quá trình đánh giá ROE, nhà đầu tư thường quan sát từ các khía cạnh sau:

ROE nhỏ hơn hoặc bằng lãi suất vay ngân hàng: Nếu ROE của doanh nghiệp thấp hơn hoặc bằng lãi suất vay ngân hàng, lợi nhuận thu được có thể chỉ đủ để trả lãi vay mà không tạo ra lợi nhuận thực sự.
ROE lớn hơn lãi suất vay ngân hàng: Khi ROE vượt qua mức lãi suất vay ngân hàng, nhà đầu tư cần xem xét liệu doanh nghiệp đã tận dụng hết lợi thế cạnh tranh trên thị trường hay chưa. Điều này giúp dự đoán khả năng tăng ROE của doanh nghiệp trong tương lai.

Ngoài ra, ROE cao và duy trì ổn định qua nhiều năm cũng tượng trưng cho lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp. Thông thường, các công ty có khả năng cạnh tranh tốt, hoặc có thị phần độc quyền thường có chỉ số ROE rất cao.

Đánh giá doanh nghiệp dựa trên chỉ số ROE

Trong môi trường kinh tế ổn định, nhà đầu tư chuyên nghiệp thường sử dụng mức ROE lớn hơn hoặc bằng 15% làm tiêu chí để đánh giá khả năng tài chính của doanh nghiệp. Tuy nhiên, đối với nền kinh tế đang phát triển hoặc có tình hình lạm phát cao, việc đạt mức ROE 15% có thể trở nên khó khăn và không đủ để làm hài lòng nhà đầu tư.

Quan trọng hơn là không nên đánh giá ROE dựa trên chỉ một năm mà nên xem xét trong khoảng thời gian dài hơn, ít nhất là trong khoảng 3 năm. Nếu ROE duy trì ở mức 15% trở lên trong ít nhất 3 năm và có xu hướng tăng, điều này cho thấy doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả.

Ngoài ra, khi đánh giá ROE, cần xem xét đến các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, như ngành nghề kinh doanh, tình hình thị trường, tình trạng lạm phát và các yếu tố tác động từ môi trường kinh doanh.

Mối liên hệ giữa ROA và ROE là gì?

Chúng ta thường quan sát rằng chỉ số ROE và ROA thường có sự liên kết chặt chẽ. Mối quan hệ giữa ROA và ROE có thể được diễn giải như sau:

Chỉ số ROA là gì?

ROA (Return on Assets) là tỷ số lợi nhuận trên tài sản, nó thể hiện hiệu quả của công ty trong việc sử dụng tài sản để kiếm lời.

Công thức tính ROA:

ROA = (Lợi nhuận sau thuế / Tài sản) * 100%

Trong đó:

Lợi nhuận sau thuế: là thu nhập ròng dành cho cổ phiếu thường
Tài sản: là tổng số tài sản của doanh nghiệp. Tổng tài sản = Vốn của chủ sở hữu + Nợ

Mối liên hệ giữa ROA và ROE là gì?

Dựa vào cách tính, chúng ta nhận thấy ROA và ROE chỉ khác nhau ở mẫu số của công thức. ROA là tỷ suất lợi nhuận sau thuế so với tổng tài sản, trong khi ROE là tỷ suất lợi nhuận sau thuế so với vốn chủ sở hữu.

Từ đó, ta có thể suy ra

Đòn bẩy tài chính = ROE/ROA = Tổng tài sản / Vốn của chủ sở hữu

Để đánh giá sức khỏe và hiệu suất của một doanh nghiệp, đòi hỏi sự chú ý đặc biệt đến việc sử dụng đòn bẩy tài chính. Các doanh nghiệp phát triển tốt thường có mức đòn bẩy tài chính ổn định hoặc thậm chí là rất thấp. Vì vậy, trong quá trình đầu tư, nhà đầu tư không chỉ quan tâm đến chỉ số ROE mà còn dành sự quan tâm đặc biệt đối với chỉ số ROA.

Ví dụ:

Doanh nghiệp A có: ROE = 20%, ROA = 15%

Doanh nghiệp B có: ROE = 25%, ROA = 5%

Doanh nghiệp A sẽ nhận được đánh giá cao hơn so với doanh nghiệp B nếu cả hai có cùng các điều kiện tài chính và kinh doanh, ngay cả khi ROE của doanh nghiệp B cao hơn.

Tuy nhiên, đòn bẩy tài chính phụ thuộc rất nhiều vào ngành nghề kinh doanh cụ thể. Các ngân hàng thường có chỉ số ROE cao mà chỉ số ROA lại thấp. Điều này xuất phát từ việc ngân hàng hoạt động dựa trên việc thu hút tiền gửi và cho vay lại hoặc đầu tư, từ đó thu lợi từ sự chênh lệch về lãi suất. Đối với ngành này, việc ROE cao hơn ROA một cách đáng kể, thậm chí gấp 10 lần, là điều thông thường.

Trong kinh doanh:

Chỉ số ROE sẽ bằng: Lợi nhuận biên x Vòng quay tài sản x Đòn bẩy tài chính

Vì vậy, để tăng chỉ số ROE doanh nghiệp phải tăng ít nhất 1 trong 3 chỉ số nêu trên:

Lợi nhuận biên được tính bằng cách chia thu nhập sau thuế cho tổng doanh thu. Để tăng lợi nhuận biên, doanh nghiệp có thể nâng cao khả năng cạnh tranh để tăng doanh thu, đồng thời cắt giảm chi phí đầu tư.
Vòng quay tài sản đo lường tỷ lệ giữa doanh thu và tổng tài sản của doanh nghiệp. Để tăng chỉ số này, doanh nghiệp cần tối ưu hóa việc tạo ra doanh thu từ tổng số tài sản hiện có. Ví dụ, trong trường hợp của quán cà phê, có thể bán cà phê kèm đồ ăn sáng vào buổi sáng, cơm trưa vào buổi trưa và tổ chức các khóa học về tiếng Anh hoặc kỹ năng khác vào buổi tối. Điều này giúp tăng doanh thu từ tài sản hiện có thông qua việc tận dụng đa dạng hoạt động kinh doanh vào các thời điểm phù hợp.
Đòn bẩy tài chính được tính bằng tỷ lệ giữa tổng tài sản và vốn chủ sở hữu. Doanh nghiệp có thể tăng đòn bẩy tài chính bằng cách vay thêm vốn để đầu tư. Nếu mức lãi suất vay thấp hơn thu nhập từ tổng số tài sản của doanh nghiệp, việc vay tiền để đầu tư có thể đem lại hiệu quả kinh tế.

Một số lưu ý về chỉ số ROE là gì?

Để đầu tư một cách có hiệu quả, nhà đầu tư cần chú ý đến những điểm sau:

Không nên đặt quá nhiều trọng tâm chỉ vào chỉ số ROE mà cần phải tiến hành phân tích, đánh giá, và so sánh nó với các chỉ số tài chính khác cùng các doanh nghiệp trong cùng ngành để có thể đưa ra quyết định đầu tư thông minh.
Chỉ số ROE có thể bị biến đổi khi doanh nghiệp giảm vốn chủ sở hữu thông qua việc mua lại cổ phiếu quỹ; trong tình huống này, mặc dù lợi nhuận không thay đổi nhưng vốn chủ sở hữu giảm, dẫn đến việc chỉ số ROE tăng lên.

ROE là một chỉ số quan trọng đối với nhà đầu tư. Việc phân tích và đánh giá ROE một cách chính xác có thể mang lại hiệu quả đầu tư cao. Bài viết trên đã tổng hợp thông tin về chỉ số ROE, hy vọng nó đã giúp giải đáp những thắc mắc ban đầu của bạn. Nếu bạn còn bất kỳ vấn đề nào liên quan đến ROE mà chưa rõ, hãy để lại bình luận dưới bài viết, Lumiereriversidevn.com sẽ hỗ trợ và giải đáp thắc mắc của bạn.

Tìm hiểu thêm: